Mark Rutte sluit op het ene moment de PVV volledig uit, om daarna met een ‘brief aan het volk’ de retoriek van Geert Wilders te kopiëren. Dat lijkt vreemd, maar is heel goed te verklaren met een economische wet.
Politiek is wat dat betreft goed vergelijkbaar met ijsjes verkopen, schrijft columnist Mathijs Bouman in het FD. De kiezers kunnen we vergelijken met een strand, waar Geert Wilders en Mark Rutte hun ijskar neerzetten. Wilders begint ’s morgens vroeg, en zet zijn kar een flink stuk rechts van het midden op het strand; ongeveer op twee derde.
Wilders heeft het hele strand voor zichzelf: hij staat weliswaar wat rechts op het midden, maar hij is op dit moment nog de enige die ijsjes verkoopt. Iedereen komt naar hem.
Mark heeft opgelet bij economie
Maar dan komt Mark Rutte met zijn ijskar het strand op gereden. Hij kan er voor kiezen om zijn kar aan de linkerkant van het midden te zetten; op een derde. Dan is de markt netjes verdeeld: voor de helft van het strand is Rutte het dichtstbij, de andere helft zit het dichtst bij Wilders. De klanten zijn op die manier netjes verdeeld.
Maar Rutte past een andere strategie toe: hij zet zijn ijskar net aan de linkerkant van Wilders. Hij krijgt op die manier alle klanten aan de linkerkant van Wilders; ongeveer twee derde van het strand. Voor Wilders blijft er nog maar een derde van het strand over.
Maar dit trucje werkt alleen als er maar twee ijsverkopers op het strand zijn. Zodra er een nieuwe concurrent komt, kan die heel wat klanten van Rutte wegkapen. En daarom heeft de VVD'er Wilders uitgesloten: hij wil een tweestrijd creëren, zodat hij en Wilders de enige ijsjesverkopers op het strand zijn.
Rutte maakt gebruik van de Wet van Hotelling; vernoemd naar de Amerikaanse wiskundige Harald Hotelling, die omschreef hoe een duopolie - een markt met twee partijen - werkt. "Mark heeft opgelet bij economie", aldus Bouman". "De VVD-leider is nog altijd de Unilever-man — zijn eerste carrièrestap — en probeert gewoon zijn product zo slim mogelijk te positioneren ten opzichte van dat van zijn concurrent."